Chciałem przejrzeć księgę wieczystą pewnej nieruchomości na portalu http://ekw.ms.gov.pl, ale okazało się nie można tego zrobić bez znajomości numeru księgi. Działka jest na drugim końcu Polski, a ja znam tylko jej adres i nazwisko nieżyjącego już właściciela. Czy jest jakiś sposób, żeby uzyskać numer księgi wieczystej bez konieczności jeżdżenia do sądu w innym mieście? – pyta czytelnik.
Ministerstwo sprawiedliwości informuje na swojej stronie internetowej, że numer elektronicznej księgi wieczystej można ustalić kontaktując się z właściwym ze względu na miejsce położenia nieruchomości Sądem Rejonowym - Wydziałem Ksiąg Wieczystych. W praktyce jednak sądy wieczystoksięgowe nie chcą udzielać takich informacji przez telefon czy za pośrednictwem poczty elektronicznej zwłaszcza, jeśli petent nie dysponuje numerem starej, papierowej księgi (numery te nie są identyczne, choć zawierają wspólny element).
Osoba, która zna adres nieruchomości, a najlepiej również nazwisko (nazwę) właściciela, może uzyskać numer księgi wieczystej w wydziale geodezji w gminie lub starostwie. Niektóre wydziały udzielają takich informacji na odległość, nawet przez telefon i bezpłatnie. Są jednak urzędy, które żądają za taką usługę opłaty. Jest ona symboliczna (4 zł), lecz trzeba udokumentować dokonanie przelewu oraz wystąpić z formalnym wnioskiem o udzielenie informacji. Zwykle wystarczy przesłać kopie odpowiednich dokumentów pocztą elektroniczną lub tradycyjną.
Czy wystarczy podać adres nieruchomości i nazwisko właściciela? Bywa różnie, w zależności od procedur przyjętych w danym urzędzie. Pamiętajmy jednak, że wyszukanie danych z katastru nieruchomości po adresie i tak jest możliwe wyłącznie w przypadku,gdy nieruchomość ma nadany numer porządkowy, a więc jest zabudowana lub przeznaczona pod zabudowę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku działek niezabudowanych, np. rolnych, konieczne jest podanie dodatkowo przynajmniej numeru ewidencyjnego. Jak go zdobyć?
Można skorzystać z danych Geoportalu (www.geoportal.gov.pl), w którym dostępne są mapy zawierające niektóre dane z ewidencji gruntów. Niestety, nie wszystkie działki są tam oznakowane. Poza tym, co zastrzega sam Geoportal, dane te nie są danymi ewidencji gruntów i budynków w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, gdyż nie są na bieżąco aktualizowane.
Jeśli na Geoportalu nie uda się odnaleźć numeru działki, to pozostaje kontakt z wydziałem geodezji, w którym znajdują się mapy i operaty ewidencyjne nieruchomości. Urzędnicy zwykle nie robią problemu i udzielają takich informacji na odległość, ale czasami wymagają wykazania się interesem prawnym. Chodzi o sytuacje, gdy wnioskodawca chce uzyskać dane z ewidencji zawierające dane osobowe. Art. 24 ust 5 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne stanowi bowiem, że starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane osobowe podmiotów tylko na żądanie właścicieli nieruchomości, organów administracji publicznej oraz innych podmiotów, mają interes prawny w tym zakresie.
Co to jest interes prawny? Najprościej rzecz ujmując – konkretny przepis prawa materialnego, a wiec przepis jakiejś ustawy lub rozporządzenia, z którego wynika, że dana osoba jest uprawniona do otrzymania określonych danych albo że dany organ zobowiązany jest wydać dokument zawierający dane osobowe. Samego numeru księgi wieczystej, bez danych dotyczących właściciela, nie można zakwalifikować jako danych osobowych, więc urząd nie powinien żądać wykazania interesu prawnego.
Najtrudniej ustalić numer księgi wieczystej, gdy jedyna informacja jaką dysponujemy to nazwisko właściciela nieruchomości. Trzeba się przygotować na to, że wydział geodezji poprosi o inne dane umożliwiające identyfikację majątku konkretnej osoby, czyli datę urodzenia, nazwisko panieńskie, imiona rodziców, PESEL. Jeśli właściciel jest firmą, oprócz pełnej nazwy należy podać numer REGON.